Thượng Thư (Kinh Thư) Sách Ghi Chép Thời Thượng Cổ – Khổng Tử

Kinh Thư (書經 Shū Jīng) hay còn gọi là Thượng Thư (尚書) là một bộ phận trong bộ sách Ngũ Kinh của Trung Quốc, ghi lại các truyền thuyết, biến cố về các đời vua cổ có trước Khổng Tử. Khổng Tử san định lại để các ông vua đời sau nên theo gương các minh quân như Nghiêu, Thuấn chứ đừng tàn bạo như Kiệt, Trụ.

Kinh Thư có tên đầy đủ là Thượng Thư (尚書), tức là sách ghi chép các tư liệu từ thời Thượng cổ. Trong Thượng Thư tự, Khổng Dĩnh Đạt nói: “Thượng” (尚) tức là “thượng” (上), là sách kể từ thời thượng cổ đến nay, nên được gọi là “Thượng Thư” (尚書)”. Trong Thượng Thư chính nghĩa, Mã Dung nói: “Thời thượng cổ có sách của họ Ngu, nên gọi là Thượng Thư”.

Ban đầu Thượng Thư được gọi tắt là Thư (書), sớm nhất là trong sách Mặc Tử, thiên Minh quỷ hạ: “Trên nhất là Hạ thư, rồi đến Thương, Chu thư”. Thượng Thư còn có nghĩa là sử thời Thượng cổ, như Vương Sung nói trong sách Luận hành, thiên Chính thuyết: “Thượng Thư là sách nói về đế vương thời Thượng cổ, hoặc là bề trên làm việc gì thì bề dưới ghi chép lại, cho nên gọi là Thượng Thư”. Hán thư, Nghệ văn chí nói: “Tả sử ghi chép lời nói, hữu sử ghi chép sự việc”. Thượng Thư cũng được xem là tả sử vì ghi chép các lời nói hoặc mệnh lệnh. Trong thực tế, Thượng Thư không chỉ ghi chép lời nói mà còn ghi chép cả sự thật lịch sử.

Sách Vĩ thư nói rằng ngày xưa Thượng Thư bao gồm 3240 thiên, về sau Khổng Tử san định còn 120 thiên. Theo Hán thư, Nghệ văn chí thì Khổng Tử san định Thượng Thư còn 100 thiên. Vì được Khổng Tử san định nên Thượng Thư còn được gọi là Kinh Thư (書經), một trong Ngũ kinh của Nho giáo.

Khổng Tử